İnternette gördüğünüz o harika ürünü, cazip bir fiyata bulmanın heyecanıyla satın aldınız. Ödemeyi yaptınız, kargonun gelmesini beklemeye başladınız. Ancak günler geçti, kargo gelmedi. Satıcıya attığınız mesajlara cevap alamıyorsunuz, telefonları açan yok, hatta belki de sosyal medya hesabı veya internet sitesi bir anda ortadan kayboldu. Bu senaryo ne yazık ki birçok kişinin başına geliyor ve o an "dolandırıldım" düşüncesiyle büyük bir panik ve çaresizlik yaşanıyor. Peki, bu durumda ne yapmalısınız? Paranızı geri alabilir misiniz? Bu bir suç mudur ve cezası nedir?
Bursa gibi ticari hayatın ve e-ticaretin son derece hareketli olduğu bir şehirde faaliyet gösteren Güler Hukuk Bürosu olarak, bu tür dijital suçlarla sıkça karşılaşıyor ve müvekkillerimize hukuki destek sağlıyoruz. Bu rehberimizde, internetten ürün alıp dolandırıldığını düşünen bir vatandaşın atması gereken adımları, bu suçun hukuki niteliğini, cezasını ve Yargıtay kararları ışığında haklarınızı adım adım anlatacağız.
Yaşadığım Bu Durum Hukuken Hangi Suçu Oluşturur?
Öncelikle bilmelisiniz ki, para ödediğiniz halde ürününüzün kasten gönderilmemesi basit bir hukuki anlaşmazlık değil, Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) tanımlanmış ciddi bir suçtur. Bu suç, "dolandırıcılık" suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli halidir.
Suçun Adı: Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Suretiyle Nitelikli Dolandırıcılık (TCK Madde 158/1-f)
Kanun, bu suçun oluşması için şu unsurların varlığını arar:
Hileli Davranış: Failin, sahte bir internet sitesi kurması, sosyal medyada sahte bir satış profili oluşturması veya gerçek dışı bir ürün ilanı yayınlaması.
Aldatma: Bu hileli davranışlarla sizi aldatarak, gerçek bir alışveriş yaptığınıza inandırması.
Haksız Menfaat Temini: Sizin veya bir başkasının zararına olacak şekilde, kendisine haksız bir çıkar (para) sağlaması.
Yani, var olmayan bir ürünü size satarak paranızı alan kişi, nitelikli dolandırıcılık suçunu işlemiş olur.
İnternet Dolandırıcılığı Suçunun Cezası Nedir?
Bu suç, nitelikli bir suç olduğu için kanunda öngörülen cezası oldukça ağırdır.
TCK Madde 158'e göre, bilişim sistemlerini kullanarak dolandırıcılık suçu işleyen kişi hakkında üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
Ayrıca, verilecek adli para cezasının miktarı, suçtan elde edilen haksız menfaatin (yani sizden alınan paranın) iki katından az olamaz.
Görüldüğü gibi kanun koyucu, bu suçu ciddiye almakta ve caydırıcı cezalar öngörmektedir.
Dolandırıldım! Adım Adım Ne Yapmalıyım?
Panik yapmak yerine sakin kalıp, doğru ve hızlı adımlar atarak hem paranızı geri alma şansınızı artırabilir hem de suçlunun cezasını çekmesini sağlayabilirsiniz.
Adım 1: Tüm Kanıtları Toplayın ve Ekran Görüntüsü Alın! Bu en önemli adımdır. Mahkemede elinizi güçlendirecek tüm dijital izleri hemen güvence altına alın.
Alışveriş yaptığınız internet sitesinin veya sosyal medya profilinin ekran görüntüleri.
Ürün ilanının ekran görüntüsü.
Satıcıyla yaptığınız tüm yazışmalar (WhatsApp, Instagram DM, e-posta vb.).
Ödeme yaptığınıza dair dekont, EFT kaydı veya kredi kartı ekstresi.
Satıcının bildiğiniz tüm bilgileri (isim, telefon numarası, IBAN numarası vb.).
Adım 2: Derhal Savcılığa veya Emniyet/Jandarma Birimlerine Başvurun Topladığınız tüm kanıtlarla birlikte en yakın adliyedeki Cumhuriyet Savcılığı'na veya Emniyet Müdürlüğü/Jandarma Komutanlığı'na giderek şikayetçi olun. Bu suçu bildirdiğinizde, kamu davası süreci başlayacaktır. Şikayet dilekçesi hazırlayarak süreci hızlandırabilirsiniz.
Adım 3: Ödemeyi Kredi Kartıyla Yaptıysanız Derhal Bankanızla İletişime Geçin ("Chargeback") Eğer ödemeyi kredi kartı ile yaptıysanız, çok önemli bir hakkınız daha var: Chargeback (Ters İbraz). Hemen bankanızın müşteri hizmetlerini arayarak veya şubenize giderek, dolandırıcılık nedeniyle "harcama itirazı" başvurusunda bulunun. Bu işlem, ödediğiniz paranın satıcının hesabından geri çekilerek size iade edilmesini sağlayabilir. Bu yol, paranızı en hızlı geri alma yöntemlerinden biridir. Havale/EFT ile yapılan ödemelerde ise paranın iadesi daha zordur ve genellikle ceza davasının sonucuna bağlıdır.
Yargıtay Kararları Bu Suça Nasıl Bakıyor?
Yargıtay, internet üzerinden işlenen dolandırıcılık suçlarına ilişkin kararlarında bazı önemli noktalara dikkat çeker:
Kolay Erişim ve Gizlenme: Yargıtay, bilişim sistemlerinin faile, kimliğini gizleyerek çok sayıda mağdura kolayca ulaşma imkanı tanıması nedeniyle bu suçu daha ağır cezayı gerektiren nitelikli bir hal olarak kabul eder.
Hilenin Niteliği: Kurulan internet sitesinin veya sosyal medya profilinin, ortalama bir kullanıcıyı aldatacak nitelikte olması, suçun oluşması için yeterli görülmektedir. Yani "nasıl inandın?" değil, "seni inandıracak bir düzenek kurmuş mu?" sorusuna odaklanılır.
Eylemin Bütünlüğü: Paranın alınması ve ürünün gönderilmemesi ya da yerine değersiz başka bir şey gönderilmesi, Yargıtay tarafından dolandırıcılık kastını açıkça ortaya koyan bir eylem olarak kabul edilir.
Sonuç ve Hukuki Destek
İnternet dolandırıcılığı, özellikle Bursa gibi e-ticaretin ve ticari hayatın yoğun olduğu şehirlerde sıkça karşılaşılan ve mağdurları hem maddi hem de manevi olarak yıpratan bir suç türüdür. Böyle bir durumla karşılaştığınızda yalnız olmadığınızı ve kanunların sizi koruduğunu unutmayın.
Sürecin doğru yönetilmesi, delillerin eksiksiz toplanması, şikayet dilekçesinin hukuki dayanaklarla hazırlanması ve bankalar nezdindeki işlemlerin takibi, sonuç almanızda büyük fark yaratacaktır. Eğer Bursa'da internet dolandırıcılığı mağduru olduysanız veya bu konuda hukuki danışmanlığa ihtiyaç duyuyorsanız, Güler Hukuk Bürosu olarak sizlere destek olmaktan memnuniyet duyarız.
Av. Uğur Güler
Güler Hukuk Bürosu
